Shimu (dua dari kiri) diselamatkan daripada buruh kanak-kanak yang berbahaya di Bangladesh hasil sokongan oleh kumpulan amal. Dia dilihat bermain dengan kanak-kanak lain dalam imej tidak bertarikh ini (Foto: World Vision Bangladesh)
Oleh Emran Hossain
Feb 22 2024
BANGLADESH – Sekumpulan orang mengadakan protes di hadapan kompleks kediaman bertingkat di Dhaka, ibu negara Bangladesh selepas pembantu rumah berusia 15 tahun, Preeti Urang, terjatuh dari tingkat lapan pada 6 Feb lalu.
Urang, daripada komuniti etnik minoriti Oraon di daerah Moulvibazar di timur laut Bangladesh, didakwa didera oleh majikannya sebelum kematiannya.
Majikan; Syed Ashfaqul Haque dan isterinya Tania Khondoker; telah ditahan polis selepas bapa mangsa, Lukesh Urang, seorang pekerja teh bergaji rendah memfailkan kes mendakwa kematian akibat kecuaian pada 7 Feb.
Haque ialah editor eksekutif Daily Star, akhbar Inggeris terbesar di Bangladesh, dan seorang tokoh yang berpengaruh dalam komuniti wartawan.
Pada awalnya, polis keberatan untuk mendaftarkan kes dan menangkap suspek manakala Haque didakwa cuba menggambarkannya sebagai kemalangan. Keluarga Urang dilaporkan telah ditawarkan wang sebagai pertukaran untuk penarikan balik kes yang mereka tolak.
Walau bagaimanapun, kebanyakan media arus perdana “menghitamkan” liputan kes itu dan penahanan Haque dan isterinya. Mereka yang meletakkan cerita di halaman dalam mereka, kononnya untuk mengehadkan bilangan pembaca.
Majikan Haque mengeluarkan kenyataan akhbar kira-kira sepuluh hari kemudian, mendakwa ia memihak kepada siasatan dan keadilan yang saksama, dan berjanji untuk melaporkan kes itu secara neutral.
Golongan intelek, selebriti dan masyarakat sivil menutup mata dan menghalang segelintir orang yang paling berdiam diri. Hanya segelintir aktivis dan kumpulan hak asasi manusia yang menyuarakan keadilan untuk gadis itu, yang berasal dari salah satu komuniti termiskin dan terpinggir di negara itu.
Haque menerima layanan serupa berhubung dakwaan penderaan bantuan domestik bawah umur yang lain kira-kira tujuh bulan lalu.
Ferdousi, 7, cedera parah selepas dia terjatuh dari apartmen yang sama pada 4 Ogos tahun lalu tetapi terselamat. Tubuhnya menunjukkan tanda-tanda penderaan dan dia menjalani pembedahan kecemasan kerana kecederaan di Hospital Kolej Perubatan Dhaka, ibunya Jyostna Begum mengesahkan.
Begum memfailkan kes menuduh pasangan itu tidak menyediakan makanan yang mencukupi, menyalahgunakan Ferdousi, dan tidak membenarkannya pulang ke rumah.
Dia memberitahu UCA News bahawa mereka bersetuju untuk menyelesaikan kes itu di luar mahkamah dengan pertukaran 200,000 taka, yang masih belum diterima oleh keluarga.
Pegawai penyiasat Rajib Hossain berkata mereka telah menyerahkan laporan kepada mahkamah di mana kes itu belum selesai.
Begum berkata anak perempuannya masih pulih dan menghabiskan sebahagian besar hari berbaring di atas katil.
“Dia tempang apabila berjalan. Dia perlu makan banyak ubat,” katanya.
“Syaitan yang menyamar”
Pekerjaan dan penderaan kanak-kanak bawah umur, kedua-duanya kesalahan jenayah yang boleh dihukum, oleh seorang wartawan terkemuka, hanyalah puncak gunung ais kerana terdapat beribu-ribu kes sedemikian di Bangladesh, kata Abul Hossain, penyelaras Rangkaian Hak Pekerja Domestik.
Kumpulan Hossain adalah antara mereka yang membantah dan menuntut keadilan untuk Urang di hadapan bangunan pangsapuri Haque.
“Kehilangan tragis kehidupan Preeti mendedahkan warna sebenar golongan yang berkuasa dan berpendidikan,” katanya.
“Orang-orang ini adalah syaitan yang menyamar,” tambahnya.
Hossain berkata beliau tidak terkejut dengan kesunyian spektrum kuasa Bangladesh; daripada ahli politik kepada wartawan kepada beberapa aktivis hak asasi manusia dan organisasi mereka, termasuk mereka yang menyokong hak minoriti; atas kematian Urang.
Tinjauan menunjukkan buruh kanak-kanak telah diterima sebahagian besarnya di Bangladesh.
Kira-kira 4.4 peratus daripada anggaran 40 juta kanak-kanak di negara ini terlibat dalam buruh kanak-kanak dan kira-kira 60 peratus daripada mereka terlibat dalam kerja berbahaya, menurut Tinjauan Buruh Kanak-Kanak Kebangsaan yang dikeluarkan Julai lalu.
Aktivis mengatakan bahawa 40 peratus daripada anggaran tiga juta pekerja rumah tangga di Bangladesh adalah kanak-kanak, yang sering dieksploitasi, didera dan dinafikan gaji yang adil seperti Urang dan Ferdousi.
Yang berkuasa mengeksploitasi orang miskin
Urang dan Ferdousi telah didera kerana mereka berasal dari masyarakat yang mundur dan miskin dari segi sosial dan kelas yang dipanggil berpendidikan berpihak kepada yang berkuasa selepas ketidakadilan yang dahsyat terhadap mereka, kata Dipayon Khisa, seorang aktivis hak puak.
“Kelas yang berkuasa meninggalkan Preeti. Ini mudah, senang dan bebas risiko,” kata Khisa. “Kelas ini adalah penerima terbesar buruh domestik murah seperti hamba.”
Kebanyakan pekerja dalam sektor tidak formal, seperti bantuan domestik, terdedah kepada eksploitasi, penderaan dan keganasan, kata pertubuhan bukan kerajaan Bangladesh Institute of Labor Studies (BILS) dalam taklimat dasar.
Kumpulan itu menjalankan tinjauan berdasarkan laporan daripada 13 akhbar yang mendapati pekerja rumah tangga adalah segmen pekerja ketiga paling tertindas pada 2022 dengan penderaan lisan, fizikal dan seksual yang meluas.
Laporan itu merekodkan 12 kematian pekerja rumah pada tahun itu dan menyatakan jumlah sebenar adalah lebih tinggi, kerana kebanyakan kes masih tidak dilaporkan.
Pada tahun 2015, kerajaan menggubal dasar perlindungan dan kebajikan pekerja domestik, tetapi ia tidak menetapkan gaji minimum atau mengiktiraf hak pekerja untuk berserikat.
Dalam satu tinjauan, BILS mendapati purata gaji pekerja domestik ialah 4,500 taka dengan 99 peratus daripada mereka bekerja tanpa kontrak, tanpa sebarang hak untuk mendapat pampasan atau cuti bersalin atau faedah lain.
Selepas pandemik Covid-19, kira-kira satu pertiga daripada gaji pekerja rumah yang dikaji telah dipotong, kata laporan itu.
Pekerja domestik yang tinggal; 40 peratus daripada pekerja yang dikaji; adalah yang paling teruk dieksploitasi yang ditemuinya. Kira-kira 55 peratus daripada mereka menerima kurang daripada 1,000 taka seminggu.
Kira-kira 14 peratus daripada pekerja domestik yang ditinjau tidak mendapat sebarang gaji langsung.
“Kisah Preeti mencerminkan cara hidup kami yang hina,” Rana Dasgupta, seorang peguam Mahkamah Agung dan setiausaha Majlis Perpaduan Kristian Hindu Buddha Bangladesh, forum minoriti agama terbesar di negara itu.
Dasgupta, bagaimanapun, tidak menjelaskan mengapa kumpulan itu mengelak daripada mengeluarkan sebarang kenyataan berhubung kematian Urang.
“Masyarakat telah menjadi satu di mana kepentingan diri menentukan tindakan individu,” kata Nirmal Rozario, seorang Katolik dan presiden Persatuan Kristian Bangladesh.
“Tiada siapa yang mengambil berat tentang kebenaran,” katanya.
Kira-kira seminggu kemudian, kumpulan hak asasi manusia terkemuka, Ain-O-Salish Kendra (Pusat Undang-undang dan Timbang Tara), mengeluarkan kenyataan menuntut keadilan bagi kematian itu.
Pemimpin dari dua kumpulan hak asasi puak terkemuka; Bangladesh Adivasi Forum dan National Adivasi Council; juga mengelak daripada mengeluarkan sebarang kenyataan atau membuat kenyataan.
Kumpulan hak wanita tertinggi, Bangladesh Mahila Parishad, mengeluarkan lapan kenyataan mengenai pelbagai isu tetapi tiada satu pun mengenai kematian Urang setakat 19 Feb.
“Kami bagaimanapun terlepas kejadian itu. Ini satu kesilapan,’ kata pengarah kumpulan itu, Deepti Shikder.
Kegagalan orang yang berkuasa untuk bertindak tepat pada masanya menjadi situasi “hidup atau mati” bagi orang yang kurang bernasib baik seperti Urang, kata aktivis Hossain.
“Dia mahu meninggalkan apartmen untuk melarikan diri daripada eksploitasi, tetapi dia dihalang oleh pengawal keselamatan. Kematian tragis ini boleh dicegah,” katanya.
Sumber: UCA News (Diterjemahkan oleh CS)
